Rebe

[Alek Osiński]

Widzący z Lublina nie przewidział wszystkiego;
płacz opuszczonego dziecka, żona w ciemności
potyka się o sprzęty, które nie potrafią przywrócić
ostrości widzenia, ani konturu nieba.

Nie majdan a majdanek – tutaj żyć będziesz z daleka
w trójcy ze światem i w sercu żniw, gdy złote rzeki
przecinając miasto, sięgają wysokiego czoła, a mosty
dzielą na kęsy możliwe do przełknięcia.

Starczy dla każdego, za bramą płaskie wzgórza, gotowe
na sierpy żeńców i tobołek mesjasza. Nie ma wybacz
a i nam nie uda się policzyć do dziesięciu; same cuda
przychodzą, bo tak powiedzieli egzegeci śmierci.

Wrzesień i gruda narasta ku czerni, ogień się waha
w głębi owocowego miąższu i krawędź świata rozpada
na przedmieścia, wsysając bez reszty przebudzone ciała.

[Marcin Sztelak]

Doskonały, ba nawet wstrząsający wiersz. Wielkie brawa.

Pozdrawiam.

[eka]

Historia Rebe, jego rodziny i nacji - z mordu wyciągnięta liryka, obłaskawianie historii... bo prawdopodobnie tylko tak może oswoić ten czas późny Poeta?
Niesamowity wiersz.

[tabakiera]

Świetny wiersz.

[Lucile]

To prawda, świetny wiersz.
Lubię takie pisanie, działające na emocje, ale także zmuszające do przemyśleń oraz sięgnięcia do źródeł, do historii. Dawno temu byłam kuratorem polskiej wersji wystawy muzealnej "Image before my eyes" - traktującej o społeczności żydowskiej na ziemiach polskich. Wtedy, nie tylko z obowiązku, ale i z ciekawości pouczyłam się o ruchu chasydzkim, o jego początkach, znaczeniu i rozkwicie. Powstał w połowie XVIII w. na terenach Podola i Wołynia, jako masowy ruch religijno - społeczny, akurat mniej więcej w tym samym czasie przyszedł na świat przywołany w Twoim wierszu cadyk, kabalista Jakub Izaak Horowitz, czyli Widzący z Lublina - mąż uczony i uznany. W Lublinie istniała niegdyś drewniana bożnica jego imienia i - o ile pamiętam - była to pierwsza chasydzka synagoga w środkowej Polsce.
Wiersz przejmujący, tak nakreśliłeś obraz, że najpierw zobaczyłam twarz Widzącego. Nie, nie wiem, jak wyglądał, ale pod powiekami wyświetlił mi się portret innego uczonego Żyda Abrahama Sterna*, namalowany przez Antoniego Blanka, gdzieś we wczesnych latach dwudziestych XIX w. Portret malowany głębokim - ja nazywam go dramatycznym - światłocieniem, wydobywa z mroku myślącą twarz siwobrodego mężczyzny, o przenikliwym spojrzeniu, ubranego w chałat i myckę. Światło, łagodnym blaskiem rozświetla także jego ekspresyjne dłonie. To portret innej osoby, ale mam wrażenie, że w podobny sposób można by przedstawić Widzącego.
Jak daleko w przyszłość wybiegało jego jasnowidzące spojrzenie?

Widzący z Lublina nie przewidział wszystkiego;
płacz opuszczonego dziecka, żona w ciemności
potyka się o sprzęty, które nie potrafią przywrócić
ostrości widzenia, ani konturu nieba.

Mówisz, że nie przewidział wszystkiego, ale może jednak przeczuwał Majdanek i tragiczny los swojego narodu?
Nie ma dobrego rozwiązania:

Nie ma wybacz
a i nam nie uda się policzyć do dziesięciu; same cuda
przychodzą, bo tak powiedzieli egzegeci śmierci.

Wrzesień i gruda narasta ku czerni, ogień się waha
w głębi owocowego miąższu i krawędź świata rozpada
na przedmieścia, wsysając bez reszty przebudzone ciała.

Alku, jeszcze raz powtórzę - świetny, głęboki, na wiele czytań wiersz.

Pozdrawiam serdecznie
L
-----
*Abraham Stern (1768 - 1842) żydowski uczony, wizjoner i wynalazca, m. in. "machiny rachunkowej". W Towarzystwie Przyjaciół Nauk był pierwszym członkiem pochodzenia żydowskiego. Jego portret znajduje się w zbiorach Muzeum Narodowego w Poznaniu.

[Alek Osiński]

Cieszy mnie odbiór tekstu. Dziękuję pięknie wszystkim za pochylenie nad tematem. : )

Lucile, Twój zasób wiedzy jak zwykle powala. Dzięki bardzo za przybliżenie tła. : )

[biegnąca po fali]

Jest do czego wracać. Dziękuję.